Barcelona en haar moderne architectuur

“Alle grote namen uit de moderne architectuur hebben hun stempel gedrukt op de Catalaanse hoofdstad. Een overzicht van dit enorme openluchtmuseum. Onmogelijk om over het hoofd te zien! Barcelona is altijd trendsetter geweest op het gebied van architectuur en stedenbouw. De meest vooraanstaande architecten krijgen hier de kans om hun genialiteit te tonen – en grijpen die!

DAG 1
———

### Torre Agbar, een eerbetoon aan Gaudi

Het is één van de eerste gebouwen die je ziet als je in Barcelona bent. Op nummer 211 van de Avenida Diagonal verrijst de 145 meter hoge Torre Agbar. De bouw van deze wolkenkrabber heeft voor de nodige discussie gezorgd, maar uiteindelijk werd het ontwerp van de Franse architect Jean Nouvel één van de architectuur-iconen van Barcelona.

Dankzij zijn fallische vorm en hoogte heeft hij heel wat fraaie bijnamen meegekregen. In dit indrukwekkende bouwwerk zijn verschillende verwijzingen naar andere architecturale hoogstandjes van de stad te vinden. Zo bewijzen de cilindervorm en de kleuren eer aan het werk van Gaudí. De reflectie op de 4400 aluminium zonweringen van de gevel, doen denken aan de kleurige tegelmozaïeken van de Catalaanse meester. Gun jezelf dus zeker de tijd om de toren goed te bekijken.

Iets verderop, op nummer 130 van de Avenida Diagonal, ligt het Parc Central, dat ook ontworpen is door Jean Nouvel. Een groene oase, waar je vooral ‘s zomers heerlijk kunt vertoeven in de schaduw van de dichte mediterrane begroeiing.

### Naar de Middellandse Zee

Tijd voor de lunch? Steek vanuit Parc Central door naar de zee. Daar vind je Plaça Prim, met het uitstekende visrestaurant Els Pescadores.

Met hernieuwde energie door, in de richting van de Villa Olimpica (het Olympisch Dorp, gebouwd voor de Zomerspelen van 1992). Onderweg kom je de twee hoogste wolkenkrabbers van de stad tegen – 154 meter hoog. Daar tussenin lijkt het of de reusachtige vis van architect Frank Ghery op het punt staat terug in zee te duiken. Sinds de Spelen is Peix (Catalaans voor ‘vis’) met zijn dunne roestvrijstalen ‘schubben’ een van de symbolen van Barcelona.

Verderop langs de kust kom je bij La Barceloneta, waar het grote Hospital del Mar, met zijn glazen gevel, ook de moeite van het bekijken waard is. Naast het ziekenhuis ligt het Parc de la Barceloneta, en aan de andere kant daarvan vind je een gebouw van architect Enric Miralles waarin het hoofdkantoor van Gas Natural is gevestigd. Hier is de klassieke verticale structuur van een kantoortoren verrassend gecombineerd met een horizontale vleugel.

En dan nu een waardig slot van deze architectuurdag: tapas eten bij Ovella Negra, in een stijlvol industrieel gebouw uit het begin van de twintigste eeuw.

DAG 2
———

### Architectuurschatten in het hart van de stad

Na de kustwandeling van gisteren is het vandaag tijd om de binnenstad te verkennen. Zoals de Mercat Sante Caterina, in de wijk La Ribera. Dit is de laatste overdekte markthal die in Barcelona werd gebouwd. In 2005 is het gebouw geheel gerenoveerd naar een ontwerp van architecten Enric Miralles en Benedetta Tagliabue. Een enorm gegolfd dak van kleurige tegels rust op de houten constructie van de markt en geeft het gebouw een heel eigen karakter.

Slenter langs de kramen met streekproducten en volg uiteindelijk je neus: de heerlijke geur van gegrilde gamba’s brengt je vanzelf naar de bar tegenover de hoofdingang. Daar kun je genieten van een paar welverdiende tapas.

### MACBA en de antennes van de Olympische Spelen

Ook in het historische centrum van de stad, maar dan in de wijk Raval, ligt MACBA, het museum voor moderne kunst. Het is een ontwerp van de Amerikaanse architect Richard Meier. De pure, heldere lijnen en de grote glazen pui geven het gebouw een bijzondere, lichte uitstraling.

Voor je Barcelona weer verlaat, nog even een blik omhoog. Hoog boven de stad zie je twee eigenaardige antennes de lucht in steken. Ze zijn gebouwd om de tv-beelden van de Olympische Spelen in 1992 de hele wereld over te sturen. De antenne op de top van de Tibidabo is ontworpen door de Britse architect Norman**Foster. Aan de andere kant, op de berg Montjuïc, staat de aparte witte antenne van architect Santiaho Calatrava, die ook dienst doet als zonnewijzer: zijn schaduw over het Parc de l’Europa geeft de tijd aan.

Ooit was Barcelona de hoofdstad van de textielindustrie en er zijn nog veel sporen van dat industriële verleden te vinden. Vooral in de wijk Poble Nou, die lang ‘het Manchester van het Zuiden’ werd genoemd, is nog veel van deze vroegere bedrijvigheid te zien.

Een deel van het industrieel erfgoed in de stad is bewaard gebleven en sommige gebouwen zijn zelfs erg mooi gerestaureerd. Het Palau del Mar bijvoorbeeld, aan de jachthaven van La Barceloneta, is het enige dat is overgebleven van de vroegere haven.

Meer weten over het industriële verleden van Barcelona? Bij het textielmuseum (Museu Tèxtil i d’Indumentària) aan de Calle Montcada kun je je hart ophalen.

Komt het Hospital del Mar met zijn enorme glazen entree je bekend voor? Dat kan kloppen: hij vormt het decor voor de ontroerende scènes aan het begin van de film Todo sobre mi madre. Het kerkhof van Montjuïc zal je misschien ook herkennen als het toneel van het einde van de film.

Beste tijd om te gaan

Als architectuurliefhebber kun je het beste in de lente of in de herfst naar Barcelona gaan. Dan is het weer zacht, ideaal voor een stevige wandeling, en het licht laat de gebouwen mooi tot hun recht komen.

Openbaar vervoer

Metro: zo-do 05.00-00.00 u; vr en de dag voor een feestdag: 05.00-02.00 u, za 24/24. Bij het stadsvervoerbedrijf (TMB) zijn speciale passen voor 2-5 dagen, en tienrittenkaarten (T10) te koop.

Bus: 6.30-22.00 u; sommige lijnen rijden de hele nacht door.

Taxi: Een ritje door Barcelona kost je ongeveer € 10. Let op dat de chauffeur de meter gebruikt!

Slapen

Eten

Restaurant Els Pescadores: Plaça de Prim 1

L’Ovella negra: Calle Zamora 78. Reserveren is hier niet mogelijk.

Mercat de Santa Caterina: Av. Francesc Cambó 16

_“Laten we landelijk maken wat stedelijk is en stedelijk maken wat landelijk is”_

Ingenieur en stedenbouwkundige Ildefons Cerdà (geboren in 1815) is de man die het moderne Barcelona zijn vorm heeft gegeven. Vooral in de wijk Eixample is zijn stedenbouwkundig plan nog zichtbaar. Hij ontwierp gelijkvormige, achthoekige blokken, met daartussen veel ruimte voor groen: in de geest van die tijd wilde hij de arbeiders bevrijden uit hun ongezonde sloppen. Het oorspronkelijke idee was zelfs dat Eixample verkeersvrij zou worden. Dat is niet gebeurd, en nu is dit het drukste deel van Barcelona.

Top architectuur evenementen

Juni: Uitreiking van de Mies van de Rohe architectuurprijs in het gelijknamige paviljoen

Juni-juli: EME3, internationaal festival rond architectuur en stedenbouw, met workshops, conferenties, creatieve ontwerpen

Juni-juli: Openhuis-weekend: architectonisch interessante gebouwen openen 48 uur lang hun deuren voor het publiek

Juni-juli: Designfestival van Barcelona, grootschalig evenement dat begint met de Barcelona designweek en eindigt met het Fadfest** (designfestival voor alle disciplines). Vele tentoonstellingen”